Predsjednik SAD Donald Tramp potpisao je izvršnu uredbu kojom se sankcioniše Međunarodni krivični sud u Hagu, optužujući ga za “nelegitimne i neosnovane akcije usmjerene na Ameriku i našeg bliskog saveznika Izraela”.
Ova mjera postavlja finansijska i vizna ograničenja za pojedince i njihove porodice koji pomažu u istragama MKS-a američkih državljana ili saveznika. Tramp je tu mjeru potpisao dok je izraelski premijer Benjamin Netanjahu bio u pojseti Vašingtonu.
Prošlog novembra, MKS je izdao nalog za hapšenje Netanjahua zbog navodnih ratnih zločina u Gazi, što Izrael negira. ICC je takođe izdao nalog za komandantom Hamasa.
Holandija, koja je domaćin suda, rekla je da “žali” zbog Trampovog naloga.
“Rad suda je od suštinskog značaja u borbi protiv nekažnjivosti”, rekao je holandski ministar spoljnih poslova Kaspar Veldkamp na društvenoj mreži “X”.
Memorandum Bijele kuće koji je kružio u četvrtak optužuje Međunarodni krivični sud sa sjedištem u Hagu da stvara “sramnu moralnu ekvivalentnost” između Hamasa i Izraela izdavanjem naloga u isto vrijeme.
U Trampovoj izvršnoj naredbi navodi se da su nedavne akcije MKS-a “postavile opasan presedan” koji je ugrozio Amerikance izlažući ih “uznemiravanju, zlostavljanju i mogućem hapšenju”.
“Ovo zlonamerno ponašanje zauzvrat prijeti da naruši suverenitet Sjedinjenih Država i podriva kritičnu nacionalnu bezbjednost i spoljnopolitički rad vlade Sjedinjenih Država i naših saveznika, uključujući Izrael”, navodi se u naredbi.
Međunarodni krivični sud: Šta je i šta radi?
SAD nisu član MKS-a i više puta su odbacile bilo kakvu nadležnost tog tijela nad američkim zvaničnicima ili građanima.
Bijela kuća je optužila Međunarodni krivični sud da ograničava pravo Izraela na samoodbranu, ignorišući Iran i antiizraelske grupe.
Tokom svog prvog mandata, Tramp je uveo sankcije zvaničnicima MKS-a koji su istraživali da li su američke snage počinile ratne zločine u Avganistanu. Te sankcije je ukinula administracija predsjednika Džoa Bajdena. Prošlog mjeseca, Predstavnički dom SAD glasao je za sankcionisanje MKS-a, ali je predlog zakona propao u Senatu
Više od 120 zemalja su članovi suda, uključujući mnoge evropske nacije, ali SAD ni Izrael nisu. MKS je krajnja instanca i treba da interveniše samo kada nacionalne vlasti ne mogu ili ne žele da krivično gone.
Trampova izvršna naredba kaže da su “obje nacije (SAD i Izrael) uspješne demokratije sa vojskama koje se striktno pridržavaju zakona rata”.
Tokom posljednjih sedmica na funkciji, predsjednik Bajden je takođe kritikovao nalog MKS-a za Netanjahuom, nazvavši taj potez “nečuvenim” i rekavši da nema ekvivalentnosti između Izraela i Hamasa.
Trampovo potpisivanje njegove najnovije izvršne naredbe uslijedilo je nakon njegove najave tokom zajedničke konferencije za novinare sa izraelskim premijerom u utorak o planu da SAD “preuzmu” Gazu, presele palestinsko stanovništvo i pretvore teritoriju u “Bliskoistočnu rivijeru”.
Nakon što su arapski lideri i UN osudili tu ideju, američki predsjednik je to ponovio na svojoj platformi za društvene mreže Truth Social u četvrtak.
“Izrael bi po završetku borbi predao pojas Gaze Sjedinjenim Državama”, napisao je Tramp, misleći na rat između Izraela i Hamasa koji je trenutno pod prekidom vatre.
On je ponovio da će plan uključivati preseljenje Palestinaca i da neće biti raspoređeni američki vojnici.
Njegov post nije jasno dao do znanja da li će dva miliona stanovnika palestinske teritorije biti pozvani da se vrate, ostavljajući zvaničnike da se trude da objasne.
Sekretar za štampu Bijele kuće Karolin Livit rekla je u srijedu da bi svako raseljavanje bilo privremeno. Državni sekretar Marko Rubio rekao je da će Gazani otići na “privremeni” period dok se rekonstrukcija odvija.
Netanjahu je pohvalio Trampov “izvanredan” plan da ponovo napravi Gazu.
Izraelski ministar odbrane Izrael Kac naredio je u četvrtak vojsci da se pripremi za “dobrovoljni odlazak” stanovnika Gaze. On je rekao da će plan uključivati odlaske kopnom, morem i vazduhom.
Tramp je potpisao naredbu dok je Netanjahu nastavio posjetu Vašingtonu, susrevši se sa poslanicima iz republikanske i demokratske stranke na Kapitol Hilu, prenosi Telegraf.rs.
