Najvećem broju lica, koja su smještena u Zavod za forenzičku psihijatriju na Sokocu, u krivičnom postupku izrečena je mjera obaveznog psihijatrijskog liječenja i čuvanja ili mjera obaveznog liječenja od zavisnosti, a tokom osmogodišnjeg rada kroz ovu ustanovu je prošlo gotovo 500 pacijenata.
Specijalista psihijatrije Mile Jevtić rekao je Srni da je širok spektar krivičnih djela koja počine lica smještena u Zavodu za forenzičku psihijatriju, od remećenja javnog reda i mira do višestrukih ubistava.
Kako je pojasnio, brutalna krivična djela uglavnom čine osobe oboljele od teških psihotičnih poremećaja kao što je šizofrenija.
Prema njegovim riječima, nasilje u porodici, krađe i razbojništva su krivična djela koja se više vezuju za pacijente koji u osnovi imaju poremećaj ličnosti na čijoj osnovi se razvila zloupotreba ili zavisnost od alkohola ili različitih psihoaktivnih supstanci.
Najveći procenat hospitalizovanih u Zavodu su pacijenti koji boluju od psihotičnih poremećaja, prije svega šizofrenije i šizoafektivnog poremećaja, poremećaja sa sumanutošću i nespecifičnih neorganskih psihoza, čija je glavna karakteristika gubitak kontakta sa realnošću zbog halucinacija i sumanutih ideja.
“Takvi pacijenti uglavnom nemaju nikakve uvide da su bolesni i veoma teško stiču uvid da im je potrebna psihijatrijska terapija, a to što se ne uzima terapija vodi ka pogoršanjima osnovne bolesti i potencijalno opasnim oblicima ponašanja”, istakao je Jevtić.
Jevtić je naglasio su u Zavodu za forenzičku psihijatriju smješteni pacijenti koji su zbog mentalne bolesti ispoljili opasno ponašanje i u stanju neuračunljivosti ili bitno smanjene uračunljivosti počinili krivično djelo koje je definisano i određeno krivičnim zakonom Republike Srpske ili Federacije BiH.
To je, kaže, upravo ono po čemu se ovi pacijenti razlikuju u odnosu na ostale smještene u drugim psihijatrijskim ustanovama.
U Zavodu se hospitalizuju i pacijenti kojima sud u vanparničnom postupku određuje privremeni prislini smještaj radi liječenja zbog iskazanog opasnog ponašanja uzrokovanog mentalnim oboljenjem.
Takođe, u ovu ustanovu se upućuju i osuđena lica iz kazneno-popravnih zavoda u situacijama kada je neophodan stacionarni psihijatrijski tretman, a potom se opet vraćaju da nastave služenje zatvorske kazne.
U Zavod za forenzičku psihijatriju dolaze na neuropsihijatrijsko vještačenje i lica osumnjičena da su izvršila određeno krivično djelo.
Jevtić kaže da se u ovoj jedinstvenoj ustanovi ovog tipa u BiH, gdje radi nepunih sedam godina, njeguje multidisciplinarni pristup kojim se realizuje individualni tretman svakog pacijenta.
Takav pristup, kako navodi, podrazumijeva tim koji čine psihijatar, psiholog, socijalni radnik i radno-okupacioni terapeut.
“Zajedno kreiramo indivudalni plan za svakog pacijenta, jer je svaka osoba za sebe – jedinstven i neponovljiv eksperiment prirode”, rekao je Jevtić.
Jevtić, koji je i pomoćnik direktora za medicinske poslove u Zavodu za forenzičku psihijatriju, istakao je da je uspješnost tretmana u ovoj ustanovi velika.
Od 475 pacijenata, koliko ih je do sada hospitalizovano u Zavodu, njih 20 do 30 su imali rehospitalizacije što, kako kaže Jevtić, znači da je visok procenat oporavka pacijenata u ovoj ustanovi.
Na pitanje novinara a li na izrečenu mjeru liječenja utiče i mišljenje psihijatra, Jevtić je pojasnio da sud izrekne mjeru liječenja i definiše period koliko traje ta mjera, a psihijatri periodično Sud obavještavaju o zdravstvenom stanju pacijenta.
“Obično sudovi nakon naših izvještaja angažuju vještaka psihijatrijske struke koji kao nepristrasan obavi intervju sa pacijentom i dostavi svoj nalaz”, rekao je Jevtić.
On je dodao da sud na osnovu njihovog mišljenja i objektivnog mišljenja vještaka-psihijatra donosi odluku da li će pacijent da se zadrži na liječnju i koliko dugo ili donosi odluku o obustavi liječenja i eventualnom otpustu na ambulantno liječenje na slobodi.
Zavod za forenzičku psihijatriju je počeo sa radom početkom decembra 2016. godine i da sada su kroz ovu ustanovu prošli pacijenti iz Republike Srpske, Federacije BiH i Brčko distrikta.
U okviru ove ustanove djeluje prijemni muški akutni odsjek /A1/, tri rehabilitaciona odsjeka /B1, B2, C1/ koji funkcionišu ABC piramidnim sistemom pomoću koga se nastoji da pacijent prođe opservaciju kod svakog od psihijatara da bi rizik kod otpusta bio sveden na najmanju moguću mjeru.
Tu je i žensko odjeljenje, kao i ekspertizno na kome se rade neuropsihijatrijska vještačenja.
U Zavodu postoji i radno-okupaciona terapija u okviru koje funkcioniše kreativna radionica i rekreativna terapija sa fiskulturnom salom u kojoj se obavljaju različite sportske aktivnosti.
